Wanneer komt het omslagpunt dat een kind zich bewust wordt van het fenomeen “kunst”? In mijn geval is dat niet moeilijk terug te halen: met de komst in het gezin Van Leest van het boek “Kunstschatten van alle Tijden” van Dr. J. B. Knipping natuurlijk! Naast de Donald Duck en de Margriet bracht de bladenman van de Geïllustreerde Pers in de jaren zestig ook high-culture binnen onze muren. Ondanks zijn - zoals hij het zelf noemde - “nederige baantje” bij de gemeente Ede was mijn vader een oprechte kunst en cultuurliefhebber. Hij had er niet voor geleerd maar wel oog voor. “Kunstschatten van Alle Tijden” vormde een onmisbaar naslagwerk en een sieraad voor de Tomado-boekenkast.
Als 7-jarige zat ik eindeloos te bladeren in dit enorme boek vol reproducties van louter meesterwerken. Toppertje vond ik “De Sabijnse Maagdenroof “ van de 17e eeuwse Franse schilder Nicolas Poussin. Het thema snapte ik niet, maar ik vond het een fascinerende mengeling van geweld, enorme vrouwen en zielige babietjes. What the fuck was hier aan de hand? Het onderwerp is ook door andere kunstenaars vaak geschilderd omdat gebeurtenissen uit de oudheid en mythologie een kennelijk door de kerk te accepteren artistieke zijweg vormden. De clerus was grootafnemer van kunst en dan moest je je als schilder behelpen met religieuze onderwerpen waar doorgaans weinig eer aan te behalen viel, erotisch gezien. Anders gezegd: na al die stichtelijk bedoelde religieuze rommel wilde je ook wel eens gewoon een lekker wijf schilderen toch? Mythologie en de heidense oudheid bood daartoe talloze sappige onderwerpen. Overigens wist baroksuperstar Gian Lorenzo Bernini (die van dat Dan Brown-boek) wel weer een vrolijke draai te geven aan de beperkingen van religieuze onderwerpen. Zijn beeld “De Extase van de Heilige Theresia” moet vermoeden dat Theresia helemaal niet zo heilig was als je zijn interpretatie zo ziet. Wel knap als je in marmer een kosmisch orgasme kunt uitbeelden.
Als jeugdig kunstliefhebbertje annex viespeuk viel me wel op dat ik vooral oog had voor de blote vrouwen in de kunst. “Dejeuner sur ‘l Herbe” van de Franse impressionist Edouard Manet bijvoorbeeld zorgde voor tot dan toe onbekende kriebels. Bij ons in het Beatrixpark in Ede zaten nooit zomaar blote vrouwen te picknicken. Hoewel de mannelijke figuren conform de mode van die tijd zijn afgebeeld (onvervalste proto-hipsters) blijkt verrassend genoeg ook hier een klassieke context. De compositie is bijna in zijn geheel gejat van een niet meer bestaand schilderij van Rafaël, waarvan Marcantonio Raimondo in 1520 gelukkig een fijne kopergravure maakte. Het schilderij waar ons vrolijke drietal oorspronkelijk onderdeel van uitmaakte heette “Het Oordeel van Paris”. Manet gebruikte de drie personen rechtsonder de gravure als basis voor Dejeuner. Een stukje hergebruik met een prachtig schilderij als gevolg.
Ik zal u niet vervelen met het duiden van alle kunstwerken in dit boek. In de ramsj of bij antiquariaten is het af en toe nog wel te vinden voor een paar lousy euro’s. Opvoedkundig lijkt het me een goed idee om standaard een gezellig kunstboek in de kinderkamer te leggen: voor kids betekent het “hours of fun” met het onbeperkt kijken naar blote vrouwen en mannen, gewelddadige tafereeltjes en andere vette shit. Als kind moet je toch ergens beginnen met je obsessies en vooral: “Alles voor de kunst!”
Als 7-jarige zat ik eindeloos te bladeren in dit enorme boek vol reproducties van louter meesterwerken. Toppertje vond ik “De Sabijnse Maagdenroof “ van de 17e eeuwse Franse schilder Nicolas Poussin. Het thema snapte ik niet, maar ik vond het een fascinerende mengeling van geweld, enorme vrouwen en zielige babietjes. What the fuck was hier aan de hand? Het onderwerp is ook door andere kunstenaars vaak geschilderd omdat gebeurtenissen uit de oudheid en mythologie een kennelijk door de kerk te accepteren artistieke zijweg vormden. De clerus was grootafnemer van kunst en dan moest je je als schilder behelpen met religieuze onderwerpen waar doorgaans weinig eer aan te behalen viel, erotisch gezien. Anders gezegd: na al die stichtelijk bedoelde religieuze rommel wilde je ook wel eens gewoon een lekker wijf schilderen toch? Mythologie en de heidense oudheid bood daartoe talloze sappige onderwerpen. Overigens wist baroksuperstar Gian Lorenzo Bernini (die van dat Dan Brown-boek) wel weer een vrolijke draai te geven aan de beperkingen van religieuze onderwerpen. Zijn beeld “De Extase van de Heilige Theresia” moet vermoeden dat Theresia helemaal niet zo heilig was als je zijn interpretatie zo ziet. Wel knap als je in marmer een kosmisch orgasme kunt uitbeelden.
 |
| Bernini: Extase van de Heilige Theresia |
Als jeugdig kunstliefhebbertje annex viespeuk viel me wel op dat ik vooral oog had voor de blote vrouwen in de kunst. “Dejeuner sur ‘l Herbe” van de Franse impressionist Edouard Manet bijvoorbeeld zorgde voor tot dan toe onbekende kriebels. Bij ons in het Beatrixpark in Ede zaten nooit zomaar blote vrouwen te picknicken. Hoewel de mannelijke figuren conform de mode van die tijd zijn afgebeeld (onvervalste proto-hipsters) blijkt verrassend genoeg ook hier een klassieke context. De compositie is bijna in zijn geheel gejat van een niet meer bestaand schilderij van Rafaël, waarvan Marcantonio Raimondo in 1520 gelukkig een fijne kopergravure maakte. Het schilderij waar ons vrolijke drietal oorspronkelijk onderdeel van uitmaakte heette “Het Oordeel van Paris”. Manet gebruikte de drie personen rechtsonder de gravure als basis voor Dejeuner. Een stukje hergebruik met een prachtig schilderij als gevolg.
 |
| Manet: Dejeuner sur l'Herbe - Raimondo: Oordeel van Paris |
Ik zal u niet vervelen met het duiden van alle kunstwerken in dit boek. In de ramsj of bij antiquariaten is het af en toe nog wel te vinden voor een paar lousy euro’s. Opvoedkundig lijkt het me een goed idee om standaard een gezellig kunstboek in de kinderkamer te leggen: voor kids betekent het “hours of fun” met het onbeperkt kijken naar blote vrouwen en mannen, gewelddadige tafereeltjes en andere vette shit. Als kind moet je toch ergens beginnen met je obsessies en vooral: “Alles voor de kunst!”
Reacties
Een reactie posten